จะอ่านค่าสายตาของท่านอย่างไร
ท่านเพิ่งไปตรวจตามาและผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาได้ให้ใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นมา
เขาอาจจะบอกด้วยว่าท่านมี สายตาสั้น, สายตายาวหรืออาจจะมี สายตาเอียง(แต่หากท่านยังไม่ได้ทำและยังต้องไปตรวจตา โปรดไปพบผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาหรือร้านแว่นตาใกล้ท่าน.
แต่ตัวเลขทั้งหมดบนใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นนั้นหมายความว่าอย่างไร และตัวย่อทั้งหลายเช่น OD, OS, SPH และ CYL หมายความว่าอย่างไร
บทความนี้จะช่วยให้ท่านถอดรหัสทุกส่วนของใบค่าสายตาของท่านและพูดถึงมันกับผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาได้อย่างเข้าใจเมื่อท่านจะซื้อ แว่นตา.
OD และ OS หมายความว่าอย่างไร
ขั้นแรกในการจะเข้าใจใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นคือต้องรู้ว่า"OD" และ OS"หมายความว่าอย่างไร OD และ OS เป็นตัวย่อของ oculus dexter และ oculus sinisterซึ่งเป็นศัพท์ภาษาละตินแปลว่าตาขวาและตาซ้าย
ใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นของท่านอาจมีช่องที่ระบุว่า"OU" ซึ่งเป็นตัวย่อของศัพท์ภาษาละติน oculus uterqueที่แปลว่า"ตาทั้งสองข้าง"
แม้ตัวย่อศัพท์ภาษาละตินเหล่านี้จะใช้กันมานานในใบค่าสายตาที่เขียนเพื่อตัดแว่น คอนแทคเลนส์ และยาสำหรับดวงตา แต่ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาส่วนใหญ่ก็ปรับการเขียนใบค่าสายตาให้ใช้ศัพท์ยุคใหม่และใช้ RE (ตาขวา) และ LE (ตาซ้าย) แทน OD และ OS
รายละเอียดอื่นบนใบค่าสายตาของท่าน
ใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นยังมีคำและตัวย่ออื่นด้วย ซึ่งรวมทั้ง:
Sphere (SPH) บ่งบอกความมากน้อยของกำลังของเลนส์ซึ่งวัดเป็น dioptres (D) ที่สั่งจ่ายเพื่อแก้ไขสายตาสั้นและสายตายาว หากตัวเลขที่ปรากฎภายใต้หัวข้อนี้มีเครื่องหมายลบ (–) แสดงว่าท่านสายตาสั้น ถ้าตัวเลขมีเครื่องหมายบวก (+) หรือไม่มีเครื่องหมายบวกหรือลบนำหน้าแสดงว่าท่านสายตายาว
คำว่า "sphere" หมายความว่าการแก้ไขสำหรับสายตาสั้นหรือสายตายาวนั้นเป็น "ทรงกลม"หรือเท่ากันในทุกแนวเส้นของดวงตา
Cylinder (CYL) บ่งบอกความมากน้อยของกำลังของเลนส์สำหรับสายตาเอียง หากไม่มีอะไรปรากฎในช่องนี้ แสดงว่าท่านไม่มีสายตาเอียงหรือมีสายตาเอียงแต่น้อยจนไม่จำเป็นต้องแก้ไขด้วยเลนส์แว่น
คำว่า "cylinder" หมายความว่ากำลังของเลนส์ที่เพิ่มเพื่อแก้ไขสายตาเอียงนี้ไม่เป็นทรงกลม แต่กลับมีรูปร่างที่ทำให้แนวเส้นหนึ่งไม่มีความโค้งเพิ่มเติม และอีกแนวเส้นที่ตั้งฉากกับเส้นที่"ไม่ได้เพิ่มกำลังเข้าไป"นี้มีกำลังสูงสุดและความโค้งของเลนส์ที่เอาไว้แก้ไขสายตาเอียง
ตัวเลขในช่อง cylinder นี้อาจมีเครื่องหมายลบนำหน้า (เพื่อแก้ไขสายตาเอียงที่มีสายตาสั้น) หรือเครื่องหมายบวก (สำหรับสายตาเอียงที่มีสายตายาว) ในใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นนั้นกำลังของ cylinder จะตามด้วยกำลังของ sphere เสมอ
Axis อธิบายแนวเส้นของเลนส์ที่ไม่มีกำลัง cylinder เพื่อแก้ไขสายตาเอียง Axis นี้ระบุเป็นตัวเลขตั้งแต่ 1 ถึง 180 ตัวเลข 90 หมายถึง เส้นแนวตั้งของตาและตัวเลข 180 หมายถึงเส้นแนวนอน
ถ้าใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นมีกำลัง cylinder จะต้องมีค่า axis ตามหลังกำลัง cyl ด้วยและมี "x" นำหน้าหากเขียนด้วยลายมือ
axis เป็นแนวเส้นของเลนส์ที่ทำมุม 90 องศาจากเส้นแนวที่มีกำลัง cylinder
Add เป็นกำลังขยายที่เพิ่มเข้าไปที่ส่วนล่างของเลนส์มัลติโฟคอลเพื่อแก้ไข สายตายาวตามวัยตัวเลขที่ปรากฎในช่องนี้ของใบค่าสายตาจะเป็นกำลัง"บวก"เสมอแม้ว่าจะไม่มีเครื่องหมายบวกนำหน้า โดยทั่วไปจะมีค่าตั้งแต่ +0.75 จนถึง +3.00 D และมีกำลังเท่ากันสำหรับตาทั้งสองข้าง
Prism เป็นค่ากำลัง prismatic ที่วัดใน prism dioptres ("p.d." หรือสามเหลี่ยมยกกำลังเมื่อเขียนด้วยลายมือ) ที่สั่งจ่ายเพื่อชดเชยปัญหาดวงตาไม่ประสานกัน มีใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นส่วนน้อยเท่านั้นที่มี prism
เมื่อมีปรากฎ ค่าprismจะระบุในหน่วยเมตริกหรือสัดส่วนของหน่วยอังกฤษ (เช่น 0.5 หรือ ½) และทิศทางของ prism ถูกระบุโดยบ่งบอกตำแหน่งสัมพัทธ์ของขอบที่ "ฐาน" หรือ ที่หนาที่สุด ทิศทางของ prism ระบุโดยใช้ตัวย่อ 4 ตัว BU = ฐานอยู่บน BD = ฐานอยู่ล่าง BI = ฐานอยู่ด้านใน (เข้าหาจมูกของผู้สวมแว่น) BO = ฐานอยู่ด้านนอก (เข้าหาหูของผํู้สวมแว่น)
กำลัง sphere กำลัง cylinder และกำลัง add จะปรากฎในรูปแบบ dioptres เสมอ โดยจะมีจุดทศนิยมและ โดยทั่วไปมักเขียนในสัดส่วนของการแบ่งเป็นสี่ส่วนของ dioptre (0.25 D) ค่า axis เป็นตัวเลขเต็มตั้งแต่ 1 ถึง 180 และบ่งบอกถึงตำแหน่งของแนวเส้นเท่านั้น มิใช่กำลัง เมื่อ prism dioptres มีการระบุในรูปแบบจุดทศนิยม โดยทั่วไปมักปรากฎเพียงเลขหลักเดียวหลังจุดทศนิยม (เช่น 0.5)
ข้อมูลเพิ่มเติม ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาอาจเขียนคำแนะนำเกี่ยวกับเลนส์โดยเฉพาะลงในใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นของท่าน – เช่น สารเคลือบเพื่อกันแสงสะท้อน, เลนส์เปลี่ยนสีอัตโนมัติ และ/หรือ เลนส์โปรเกรสซีฟ – เพื่อให้ท่านได้รับการแก้ไขสายตาที่สบายที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
ตัวอย่างของใบค่าสายตา
สับสนใช่ไหม ลองดูตัวอย่างเพื่อให้เห็นชัดเจนขึ้น (ตั้งใจเล่นคำ)
นี่คือตัวอย่างใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่น
RE -2.00 SPH +2.00 add 0.5 p.d. BD
LE -1.00 -0.50 x 180 +2.00 add 0.5 p.d. BU
ในกรณีนี้ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาได้สั่งจ่ายค่า sphere -2.00 D เพื่อแก้ไขสายตาสั้นที่ตาขวา (RE หรือ OD) ไม่มีการแก้ไขสายตาเอียงสำหรับตานี้ ดังนั้นจึงไม่มีค่ากำลัง cylinder หรือ axis ให้เห็น ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาท่านนี้ได้เลือกเขียน "SPH" เพิ่มเพื่อยืนยันว่าตาขวาได้รับการสั่งจ่ายเพียงแค่กำลังแบบทรงกลมเท่านั้น (แพทย์บางท่านจะเขียน "DS" สำหรับ "dioptres sphere" เพิ่ม ในขณะที่บางท่านจะเว้นพื้นที่ตรงนี้ว่างไว้)
ตาซ้าย (LE หรือ OS) ได้รับการสั่งจ่าย -1.00 D sphere สำหรับสายตาสั้นร่วมกับ -0.50 D cylinder เพื่อแก้ไขสายตาเอียง กำลัง cyl มีค่า axis ที่แนวเส้น 180 หมายความว่าเส้นแนวนอน (180 องศา) ของตาไม่มีกำลังเพิ่มเข้าไปเพื่อสายตาเอียง ส่วนเส้นแนวตั้ง (90 องศา) มีการเพิ่มเข้าไป -0.50 D
ตาทั้งสองข้างได้รับการสั่งจ่ายกำลัง "add" เป็นค่า +2.00 D เพื่อแก้ไขสายตายาว และใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นนี้มีการแก้ไข prism เป็น 0.5 prism dioptre สำหรับตาแต่ละข้าง สำหรับตาขวา ค่า prism เป็นแบบฐานอยู่ล่าง (BD) ส่วนตาซ้ายเป็นแบบฐานอยู่บน (BU)
ใบค่าสายตาสำหรับแว่นตามิใช่ใบค่าสายตาสำหรับคอนแทคเลนส์
ใบค่าสายตาสำหรับแว่นตากับคอนแทคเลนส์ไม่เหมือนกัน ใบค่าสายตาสำหรับแว่นตามีไว้สำหรับซื้อแว่นตาเท่านั้น มิได้มีข้อมูลบางอย่างที่จำเป็นสำหรับ ใบค่าสายตาของคอนแทคเลนส์ ซึ่งจะได้มาเฉพาะเมื่อมีการปรึกษาและลองใส่คอนแทคเลนส์เท่านั้น
นอกเหนือไปจากข้อมูลในใบค่าสายตาสำหรับแว่นตาแล้ว ใบค่าสายตาสำหรับคอนแทคเลนส์ต้องระบุความโค้งของฐาน (ส่วนกลาง) ของผิวด้านหลังของคอนแทคเลนส์ เส้นผ่าศูนย์กลางของเลนส์และชื่อผู้ผลิตและยี่ห้อของเลนส์ด้วย
นอกจากนี้กำลังของใบค่าสายตาสำหรับแว่นตามักถูกดัดแปลงเพื่อกำหนดกำลังของคอนแทคเลนส์ที่ดีที่สุดอยู่บ่อย ๆ ด้วย เหตุผลหนึ่งคือเลนส์แว่นตาจะวางอยู่ไกลจากผิวตาในระยะหนึ่ง (มักประมาณ 12 มิลลิเมตร) ในขณะที่คอนแทคเลนส์สัมผัสโดยตรงอยู่บนกระจกตา
ใบค่าสายตาสำหรับคอนแทคเลนส์ที่แม่นยำจะเขียนได้หลังจากมีการลองคอนแทคเลนส์และผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาที่ทำการสั่งจ่ายได้ประเมินการตอบสนองของตาของท่านต่อเลนส์และต่อการใส่คอนแทคเลนส์โดยทั่วไปก่อนแล้วเท่านั้น
ท่านควรเก็บใบค่าสายตาไว้เป็นของท่าน
The Optical Consumer Complaints Service (OCCS) ได้ชี้แจงว่า"ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตามีหน้าที่ส่งมอบใบค่าสายตาที่เขียนแล้วให้ท่านหลังจากการตรวจตา เพื่อให้ท่านสามารถนำใบค่าสายตาไปยังคลินิกอื่นได้
"ตามกฎหมายแล้ว ใบค่าสายตาต้องระบุผลเบื้องต้นของการตรวจตา
"อย่างไรก็ตามมีการวัดค่าหรือผลอื่น ๆ ที่จำเป็นในการตัดแว่นสายตาแต่เป็นค่าหรือผลที่จำเป็นต้องรับการตรวจที่คลินิกที่จะตัดแว่น (คลินิกที่ท่านจะซื้อแว่น) ทำให้บางครั้งมีความยุ่งยากในการซื้อแว่นออนไลน์แต่กฎหมายมิได้กำหนดให้ผู้เชี่ยวชาญในการวัดสายตาที่เป็นผู้ตรวจตาต้องใส่รายละเอียดเหล่านี้ลงไปเนื่องจากมันอาจแปรผันได้ตามชนิดของกรอบและเลนส์ที่เลือก"
กฎเกณฑ์นี้มีไว้เพื่อปกป้อง"ความสามารถในการนำใบค่าสายตาเพื่อตัดแว่นไปที่อื่นได้"เพื่อให้ท่านสามารถใช้ซื้อแว่นได้จากผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาที่ท่านเลือกได้
หน้าที่ตีพิมพ์ใน วันอังคารที่ 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2564